Dün nihayet toz spirulina geçti elime. Heyecanla eve giderken aklima toz spirulina ile yapilacak bir suru tarif geldi. Sonunda spirulinali dari pilavini sectim, cunku dariyi da (ingilizce adiyla millet) daha yeni bulmustum ve pisirmek icin sabirsizlaniyordum. New York’ta yaşarken Jivamuktea Cafe’de en sevdiğim yemeklerden biriydi. (Not:Artık tarifin orijinalini Sharon Gannon’un Simple Recipes for Joy kitabında da bulabilirsiniz.) Benim icin dari demek spirulinalı darı pilavı demek. Tarifi gormek icin asagiya atlayabilirsiniz. Hem dari hem de spirulina bizim geleneksel mutfagimizda pek bilinmediginden onlar hakkinda biraz bilgi vereyim.
Darı: Etiyopya’dan ciktigi dusunulen, ve tarih oncesi caglarda bile kullanildigi bilinen bir tam tahil. Asya’da, Hindistan’da ve Afrika’da bolca kullanilan dari genelde ogutulup unundan ekmek yapmak icin kullaniliyormus. Hatta Hintlilerin roti ekmegi de meger dari unundan yapilirmis.
Tam bir tahil oldugu icin, tam tahillarin butun saglik katan ozelliklerine sahip dari. Hatta son donemdeki arastirmalara gore tam tahillar, sebze ve meyvedeki kadar hatta bazen daha bile fazla antioksidan etkiye sahip fenolik molekuller bulundurur. Ayrica icerigindeki lifler ve lignanlar, vucudumuzu cesitli kanserlere karsi korurlar. Her yeni arastirmada, tam tahillar acisindan zengin beslenen toplumlarin degisik kanserlere neden daha az yakalandigini gosteren bulgular ortaya cikiyor, ama biz bunlardan bihaber, televizyonun ve toplumun bize sundugu “saglik icin et ye, sut ic” sloganlarina inaniyoruz ve kanseri tetikledigi bilinen bu urunleri tuketiyoruz. Neyse, dariya geri donelim. Dari bazi mineraller acisindan cok iyi bir besin. Manganez (kemik dokusu icin onemli, tiroid ve cinsel hormonlari duzenleyici etkiye sahip, kan sekerini duzenlemede etkili), magnezyum (kalp sagligi icin onemli, astim ve migren agrilarini azaltici etkiye sahip), ve fosfor (vucut dokularinin gelisimi ve onarimi icin gerekli, temel enerji kaynagi olan ATP’nin yapitaslarindan biri), darida bulunan en onemli minerallerden.
Spirulina: Spirulina bir siyanobakteridir, tek hucreli bir yosun diyebiliriz. Mavi-yesil renktedir, beta karoten acisindan cok zengindir. Tam bir organizma oldugu icin protein miktari cok yuksektir, % 70 civarinda, ancak benim icin super bir protein kaynagi degil cunku bir oturusta yiyebilecgim spirulina miktari cok sinirli. Kendine ozgu bir tadi ve kokusu var, bu yuzden buna alismak biraz zaman alabilir. Spirulina’nin ne kadar super bir gida olduguna dair bircok yazi var. Bu sekilde “super gida” cigirtkanliklarina dikkat etmek lazim. Bence hicbir sey super degil, herseyi dengeli tuketmek lazim. Ama evet, katiliyorum, spirulina cok etkili bir besin. Ozellikle insana enerji vermesi, ve emilebilir demir acisindan yuksek olmasi cok onemli. Spirulina ile ilk defa hamileyken hasir nesir olmustum, arastirmalarda hamilelerin dogal olarak dusen demir seviyesini spirulinanin bilinmeyen bir etkiyle yukselttigi saptanmis. Bunu bizzat yasayarak ben de gordum. Doktorun verdigi ilaclari birakip spirulina (ve Floradix) kullanmaya basladim. Bu arada benim ilaclarimi da annem kullandi kendi demir seviyesini yukseltmek icin. Sonucta ben hamile olmama ragmen ve ilaclari kullanmamama ragmen kandaki demir seviyelerim anneminkinden daha fazla yukseldi.
Bu kadar yeter. Simdi tarif zamani.
Spirulinali dari pilavi
1-2 corba kasigi zeytinyagi
1-2 corba kasigi toz spirulina
1 corba kasigi Bragg’s Liquid Aminos (veya tamari veya soya sosu) (istege bagli)
Tuz
Dari pilavi icin:
1 bardak sari dari (ak dari veya altin dari diye de gecebilir)
2 bardak su
Dariyi guzelce yikayip ustune 2 bardak suyu ilave edin. Su kaynadiktan sonra altini kisin ve dari suyu emince pilavin altini kapatin. (Dariya su eklemeden once citirdayana kadar hafifce kavurabilirsiniz de, tadi daha ortaya cikar)
Dariyi ayri bir karistirma kabina alip biraz sogumasini bekleyin. Ustune diger malzemeleri ekleyip karistirmaya baslayin. Hersey iyice karisinca pilaviniz yemeye hazir. Bu fotografi da ozellikle koyuyorum, ne kadar karman corman bir islem oldugunu gorun diye 🙂
Oneri: Spirulinaya alisik degilseniz, daha az spirulina ekleyerek baslayin.
Toz spirulina bulamazsaniz, spirulina tabletlerini havanda dovup toz haline getirebilirsiniz.
Afiyet olsun.
2007’den beri vegan yaşayan bir bilim insanıyım, beslenmeyle ilgili bilimsel yayınları okumak ve bunları herkesin anlayabileceği bir dille anlatmak benim için bir zevk. İki vegan hamilelik geçirdim, bu dönemde de ne veganlığı, ne yogayı, ne de bilimi bıraktım. Öğrenmek ve öğretmek benim için bir tutku, o nedenle de hem üniversitede bilim öğretiyorum, hem yoga öğretiyorum, hem de vegan beslenme öğretiyorum. İsterseniz siz de seminerlerime, atölyelerime veya kurslarıma katılabilirsiniz. İletişimde kalmak için beni Instagramda @yelizutku hesabından takip edebilir, YouTube’a eklediğim eski etkinlik videolarını izleyebilir veya e-mail listeme katılabilirsiniz. Yoga derslerime veya beslenme kurslarıma katılmak için, veya birebir danışmanlık için lütfen bana e-mail ile veya Instagram’dan doğrudan mesaj yoluyla erişebilirsiniz.